Jarosław Banaś

Gościem Jarosława Banasia w Afiszu Kulturalnym był Maciej Wódz, założyciel zespołu Mewa i członek Stowarzyszenia Kołobrzeskich Poetów.

Emanuela Czeladka, wiceprezes Stowarzyszenia Kołobrzeskich Poetów była gościem Jarosława Banasia w audycji Kołobrzeski Afisz Kulturalny. W rozmowie opowiedziała jak wyglądał Światowy Dzień Poezji (wykonano etiudy taneczne do wierszy kołobrzeskich autorów) w Miejskiej Bibliotece, oraz zaprosiła na wydarzenia poetyckie w nadchodzącym weekendzie, z podkreśleniem pierwszej rocznicy urodzin Laboratorium Kultury Adebar, gdzie odbędą się także koncerty poetyckie.  

Zresztą i bez reszty oraz beret, beretka, beretka z antenką, moherowy beret, mohery, moheria oraz aktualny słowniczek wielkanocny  Wielki Post i zjedzenie podkurka, Niedziela Palmowa i kwietną albo wierzbową niedziela.

Jak bum cyk cyk cyk oraz git w Słowniku Na Fali rozmawiają dr Sebastian Żurowski z UMK w Toruniu i Jarosław Banaś z Polskiego Radia Koszalin

Pierwszaki z klasy 1c ze Szkoły Podstawowej nr 3 im. Marynarzy Polskich w Kołobrzegu - zmierzą się za chwilę z tematem miłości - dlaczego? odpowiedz wydaje się oczywista - posłuchajmy 

Cabaret - musical Johna Kandera i Freda Ebba po raz pierwszy wystawiono na deskach nowojorskiego Broadwayu w 1966 roku. Widowisko oparto na książce Christophera Isherwooda pt. „The Berlin Stories” oraz sztuce Johna Van Drutena – „I am Camera”. Z musicalu pochodzą tak znane utwory, jak „Mein Herr”, „Maybe This Time” czy „Money Money”.   Akcja opowieści rozgrywa się w Berlinie lat trzydziestych ubiegłego wieku. W mieście, z jednej strony – gwiazd kina, filmu i rewii oraz „gorączki jazzu” i mody na taniec, a z drugiej – rodzącego się faszyzmu.  W rolach głównych jako Mistrz Ceremonii, Sylwia Różycka i  zamiennie Damian Aleksander a w roli Sally, Natalia Kujawa i Agnieszka Tylutki   przekład libretta: Kazimierz Piotrowski przekład piosenek: Wojciech Młynarski reżyseria: Adam Opatowicz kierownictwo muzyczne: Daniel Nosewicz 

11.11.2023 o Święcie Niepodległości rozmowa z nauczycielem historii Ireneuszem Piecykiem - audycja w Polskim Radiu Koszalin

Ireneusz Piecyk uczy historii ponad 30 lat - refleksje w rozmowie z Jarosławem Banasiem.

„Krążył ze swoimi wodzami, dokładnie przyglądając się położeniu i właściwościom tych miejsc, dopóki nie dotarł do miejsca, które nazywa się Gniezno, tam pozostał ze swoimi ludźmi i całym swoim dobytkiem i tam się osiedlił, gdyż to miejsce obok jeziora wydało mu się bardzo odpowiednie do zamieszkania. Wzniósł tam twierdzę, obwarował ją i nazwał Gniezno, co oznacza gniazdo, ponieważ wokół niej odkrył bardzo wiele orlich gniazd na czubkach drzew. Uznał to za szczęśliwą wróżbę, (…) dlatego przyjął orła jako swoje godło i herb".   

To fragment Kroniki Polaków Macieja Miechowity w przekładzie ks. Michała K. Cichonia opisujący założenie przez Lecha Gniezna. Znamy ten zapis wszyscy ale czy wiemy, ze pełny przekład źródłowy pojawia się w naszych księgarniach po 500 latach od czasu jego powstania? 

Dokładnie pół tysiąca lat od śmierci Miechowity (1457–1523) ukazuje się – staraniem wydawnictwa Biały Kruk – polskie tłumaczenie całej Kroniki z przeznaczeniem dla szerszego odbiorcy.   Miechowita zwyczajem dawnych kronikarzy sięga do najdawniejszych dziejów, można powiedzieć do pradziejów Polski, do Kraka i Lecha, opowiadając kolejno o najważniejszych wydarzeniach oraz postaciach aż do czasów Zygmunta Starego. Akcentuje postawy, które dziś nazywamy patriotycznymi, podkreśla przywiązanie Polaków do wiary chrześcijańskiej, akcentuje ich waleczność i gospodarność. Ale nie waha się też wytykać błędów.   W pierwszej części rozmowy o Kronice Polaków z ks. prof. Januszem Królikowskim Jarosława Banaś pyta o pojmowanie legend w historii kształtowania się polskości.   

Barbara Stanisławczyk - dziennikarka, reportażystka i pisarka, doktor nauk o polityce opowiedziała o swojej książce „Poza strachem. Jak Polacy ratowali Żydów”.

W rozmowie poruszono wątki bohaterów i ofiar wojennych oraz powstańców getta warszawskiego, a także pochylono się nad problemem wartościowania postaw. – To nie narody były dobre lub złe, ale poszczególni ludzie - konkluduje autorka w rozmowie z Jarosławem Banasiem.

Barbara Stanisławczyk - dziennikarka, reportażystka i pisarka, doktor nauk o polityce opowiedziała o swojej książce „Poza strachem. Jak Polacy ratowali Żydów”.

W rozmowie poruszono wątki bohaterów i ofiar wojennych oraz powstańców getta warszawskiego, a także pochylono się nad problemem wartościowania postaw. – To nie narody były dobre lub złe, ale poszczególni ludzie - konkluduje autorka w rozmowie z Jarosławem Banasiem.

Barbara Stanisławczyk - dziennikarka, reportażystka i pisarka, doktor nauk o polityce opowiedziała o swojej książce „Poza strachem. Jak Polacy ratowali Żydów”.

W rozmowie poruszono wątki bohaterów i ofiar wojennych oraz powstańców getta warszawskiego, a także pochylono się nad problemem wartościowania postaw. – To nie narody były dobre lub złe, ale poszczególni ludzie - konkluduje autorka w rozmowie z Jarosławem Banasiem.

Remont dworca PKP w Kołobrzegu w sezonie czy jest uciążliwy? Krótki dźwięk reporterski

#latarniamorska #Kołobrzeg

Rozmowa o upamiętnieniu Powstania Styczniowego w sztuce i niezwykłych życiorysach artystów – na kanwie wystawy w KordegardzieMówią: Joanna Bancerowska (NCK)  i Katarzyny Haber, kuratorki wystawy pt. „Powstanie Styczniowe. Droga do niepodległości”

Mateusz Ryczek Pasja na skrzypce, klarnety, perkusję i fortepian Kompozytor mówi o swoim utworze Pasja a także o pasji muzyki tworzenia współczesnej specjalnie dla Polskiego Radia Koszalin. Świąteczny wywiad eksluzywny! Nieczęsto się bowiem zdarza by kompozytor mówił o tajnikach komponowania.   Mateusz Ryczek, kompozytor, w 2011 roku ukończył Akademię Muzyczną we Wrocławiu pod kierunkiem Grażyny Pstrokońskiej–Nawratil (kompozycja), Cezarego Duchnowskiego (kompozycja komputerowa) oraz Zbigniewa Karneckiego (muzyka teatralna i filmowa). Jest laureatem wielu konkursów kompozytorskich, stypendystą Ministra Kultury. Na naszej antenie prezentowaliśmy m.in. jego śpiewogrę polsko kaszubską a dziś kolejna odsłona pieśni pasyjnych we współczesnym opracowaniu.

PASJA
Utwór jest zainspirowany muzyką, która przetrwała na dolnym śląsku w tradycji ustnej
w unikalnej, małej społeczności podwrocławskiej miejscowości Jaksonów, mającej wołyńskie
korzenie. Jest to niezwykły przykład oryginalnej, ludowej melodyki wokalnej, której
kultywowanie już niestety wygasa i zanika. Kompozytor spisał ten materiał w całości,
pismem muzycznym, co będzie podstawą pracy nad oryginalną kompozycją.
Kompozycja, nawiązująca do historycznego, muzycznego gatunku pasji traktującej o męce i
śmierci Chrystusa, łączy w sobie aspekty sacrum i profanum. Jest rytuałem, misterium oraz
pewnym rodzajem medytacji odbywającej się w ramach 40-minutowej formy muzycznej. 

Okładka: Mateusz Ryczek - photo Martyna Chmura

Kopernik - skąd pochodzi to nazwisko i w jakim języku pisał Mikołaj z Torunia - rozmawiają językoznawca z UMK,  dr Sebastaian Żurowski i Jarosław Banaś w najnowszym Słowniku na Fali 

Rok 2023 został ustanowiony uchwałą Sejmu RP Rokiem Jerzego Nowosielskiego. Przypadająca 7 stycznia 2023 roku 100. rocznica urodzin Jerzego Nowosielskiego – jednego z najwybitniejszych malarzy polskich XX wieku – to okazja, aby oprócz dorobku artysty przypomnieć jego związek z naszym regionem poprzez cerkiew w Białym Borze. Zapraszam do wysłuchania rozmowy z księdzem biskupem Michałem Janochą profesor UW na Wydziale Artes Liberales, w Komisji Speculum Byzantinum. Ks bp Michał Janocha jest historykiem sztuki, teologiem, zajmuje się historią sztuki i tradycji bizantyńskiej, ikonografią chrześcijańską, teologią porównawczą katolicko-prawosławną i teologią kultury.

Jadłospisowa słowotwórczość czy czego to ludzie nie wymyślą by sprzedać jedzenie - Słownik Na Fali  dr Sebastian Żurowski UMK i Jarosław Banaś Polskie Radio Koszalin

"Apokalipsa", "siedemnaście", "nara" czy "naura" - Słowni na Fali . Redagują dr Sebastian Żurowski, językoznawca z UMK w Toruniu i Jarosław Banaś z Polskiego Radia Koszalin. 

Evgeny Leshchenko jest muzykiem reżyserem i organizatorem wydarzeń muzycznych. Uciekł z Rosji bo był przeciwny polityce Putina, ma polsko – ukraińskich przodków. Układa swoje życie z muzyką i ma nadzieję, że muzyka ocali świat. Zapraszam do wysłuchania reportażu

„Ja nie chce niczego się bać - Evgeny Leshchenko”

Mateusz Ryczek to kompozytor muzyki współczesnej, obecnie pracuje nad „Śpiewogrą Polsko-Kaszubską”.

Artysta  ma 36 lat, jego utwory były wielokrotnie wykonywane w kraju i za granicą (Niemcy, Hiszpania, Portugalia, Belgia, Turcja, Włochy, Węgry, Czechy, Wielka Brytania, Białoruś, Rosja, Szwajcaria, Austria, USA, Kuba, Ukraina, Japonia). W 2013 r. nakładem Domu Wydawniczego „For Tune Records” ukazała się jego monograficzna płyta PLANETONY. 

Mateusz Ryczek obecnie kończy pracę nad utworem opartym na folklorze kaszubskim pt. „Śpiewogra Polsko-Kaszubska”. Nieoficjalny termin premiery dzieła w Chmielnie na Kaszubach to listopad. Mateusz Ryczek w rozmowie z Jarosławem Banasiem opowiedział o swoich inspiracjach.

Mateusz Ryczek. Fot. Sylwia Tracz

„Kuchnia i wojna” - Jarosław Banaś

Uciekli przed wojną z Ukrainy. W jednym z hoteli w Dźwirzynie znaleźli pracę. O wojnie nie chcą mówić, za to opowiadają o sobie i tym, co pozwala im mniej tęsknić za rodzinami - gotują ukraińskie potrawy i wprowadzają je do hotelowej karty dań.

fot. archiwum prk24.pl

Ogólnopolski Przegląd Twórczości Zbigniewa Herberta „Herbertiada” to konkurs recytatorski i wydarzenia artystyczne związane z dorobkiem poety.

W czwartek trwały warsztaty recytatorskie. W piątek finał turnieju recytatorów i uroczysty koncert finałowy, na którym ogłoszeni zostaną laureaci. Następnie zaplanowano premierę spektaklu „Barbarzyńca w ogrodzie. Tropem średniowiecznej Francji”. Początek koncertu o godzinie 17:00.

- Nasz przegląd się rozwija. Wyszliśmy z pandemicznego kryzysu suchą nogą. Bardzo nas cieszy fakt, że w tym roku mamy bardzo dużą liczbę uczestników konkursu recytatorskiego - powiedział Wojciech Czaplewski ze Stowarzyszenia Katolicka Inicjatywa Kulturalna, które organizuje „Herbertiadę”.

Warsztaty dla młodzieży licealnej prowadzi znakomita aktorka i pedagog Akademii Teatralnej w Warszawie Agata Piotrowska-Mastalerz. - Do każdego uczestnika warsztatów trzeba odnaleźć oddzielny klucz, tak żeby umiał odpowiedzieć sobie na pytania - dlaczego tutaj jest, dlaczego sięgnął po Herberta i co chciałby jego tekstami powiedzieć o sobie i swojej wyobraźni - powiedziała.

Występy recytatorów ocenia jury w składzie: Małgorzata Kaczmarska (aktorka, pedagog Akademii Teatralnej w Warszawie), Łukasz Lewandowski (aktor, reżyser radiowego dubbingu, pedagog Akademii Teatralnej w Warszawie), dr hab. Brigitte Gautier (tłumaczka, literaturoznawca, specjalistka od dzieł Zbigniewa Herberta, adiunkt na Uniwersytecie w Lille we Francji) oraz Helena Elert (kołobrzeska polonistka, członek Towarzystwa Kultury Teatralnej).

Inspiracją dla Wojciecha Czaplewskiego, reżysera spektaklu „Barbarzyńca w ogrodzie. Tropem średniowiecznej Francji” były eseje Zbigniewa Herberta o średniowiecznej Francji, zebrane w publikacji „Barbarzyńca w ogrodzie”. Spektakl będzie pewnego rodzaju dwugłosem: wybitnego aktora Andrzeja Mastalerza, czytającego wybrane fragmenty esejów Zbigniewa Herberta oraz znakomitego pieśniarza Jacka Kowalskiego - poety, tłumacza literatury starofrancuskiej oraz autora licznych książek, któremu towarzyszyć będzie zespół w składzie: Tomasz Dobrzański, Agnieszka Obst-Chwała i Jacek Muzioł. Artyści wprowadzą widzów w świat pieśni trubadurów francuskich, używając m.in. takich instrumentów jak: lira, flety, mandora, szałamaje, dudy, fidel.

Polskie Radio Koszalin jest patronem medialnym „Herbertiady”.

Kompozytor oraz autor projektów multidyscyplinarnych. Od 2005 roku, jego muzyka nadawana jest na całym świecie, a filmy i reklamy do których pisał, wyświetlane były w Polsce, Niemczech, Czechach, Izraelu, Estonii, Francji i Hiszpanii. W swoim dorobku posiada utwory orkiestrowe, chóralne oraz kameralne. Często łączy obsadę symfoniczną z elektroniką i instrumentami etnicznymi. Jest producentem muzycznym wszystkich swoich utworów. Jako reżyser oraz producent, stworzył takie projekty jak: „Violemi”, „Miasta Feniksy” oraz „Żywioły”.

Okładka: Pawel Pudło. fot Artur Wilniewczyc.

Uchwałą Sejmu RP ustanowiono rok 2022 - Rokiem Józefa Mackiewicza. Józef Mackiewicz był jednym z największych polskich pisarzy i publicystów XX wieku. Urodził się 1 kwietnia 1902 w Petersburgu, zmarł 31 stycznia 1985 w Monachium. Przez lata powojenne książki Józefa Mackiewicza były w Polsce niedostępne. Sytuacja zmieniła się po roku 1990 a obecnie jego literacki i publicystyczny dorobek okazuje się nadzwyczaj cenny. Jego ocena Rosji stosunków polsko-rosyjskich na przestrzeni dziesięcioleci okazuje się dziś szczególnie aktualna i niezbędna do pełnego obrazu Polskiej pozycji w Europie. Tak twierdzi historyk, autor książek o historii współczesnej naszego regionu Edward Stępień.

„Harfy Papuszy” to poemat symfoniczny skomponowany przez Jana Kantego Pawluśkiewicza do wierszy Bronisławy Wajs-Papuszy w 1993 roku. Fascynacja kompozytora wierszami cygańskiej poetki dała początek wielkiej formie wokalno-instrumentalnej na głosy, chór i orkiestrę.

W 2013 roku powstał film „Papusza”, uznawany za film biograficzny romskiej twórczyni Bronisławy Wajs-Papuszy w reżyserii Joanny Kos-Krauze oraz Krzysztofa Krauzego, z Jowitą Budnik w roli głównej. Film był kręcony w Tokarni, Ornecie, Łęczycy, Nowym Sączu i Warszawie. W filmie pojawiają się cztery motywy muzyczne z poematu „Harfy Papuszy” Jana Kantego Pawluśkiewicza.W rozmowie także a o tym jak i gdzie odpoczywa JKP oraz miłe słuchaczom naszej stacji wątki lokalne.

22 grudnia 2018 roku w studiu im. Agnieszki Osieckiej miał miejsce koncert z okazji 20. rocznicy śmierci Zbigniewa Herberta.

Program 3 Polskiego Radia, Narodowe Centrum Kultury przygotowały program tego specjalnego wydarzenia, do którego zaproszono znakomitych wykonawców polskiej sceny muzycznej, obracających się w różnych gatunkach muzycznych.

Artystów poproszono o napisanie muzyki i zinterpretowanie wybranego przez siebie wiersza Poety. Wszyscy zaproszeni zareagowali z ogromnym entuzjazmem, i nie tyle „odrobili” zadanie, co wręcz zaskoczyli słuchaczy świeżym, nietuzinkowym podejściem do twórczości Herberta. Dwa lata później odbyła się premiera płyty z utworami:

„Ballada o tym, że nie giniemy” - Skubas
„Napis” - Mela Koteluk
„Prośba” - Limboski
„Pan Cogito o cnocie” - Czesław Mozil
Ze szczytu schodów„ - Marcin „abradAb” Marten ”Głos wewnętrzny - Król
„Dwie krople” - Justyna Święs
„Kobiety z naszej ulicy” - Wojciech Waglewski
„Słoń” - Krzysztof Zalewski
„Mój ojciec” - Pablopavo i Ludziki

Z okazji XXIII „Herbertiady”, Ogólnopolskiego Przeglądu Twórczości Zbigniewa Herberta w Kołobrzegu, o tej wyjątkowej płycie z muzyką do wierszy Zbigniewa Herberta opowiedział prof. Rafał Wiśniewski - dyrektor Narodowego Centrum Kultury.

Zakończyła się pierwsza część XXIII „Herbertiady”, Ogólnopolskiego Przeglądu Twórczości Zbigniewa Herberta w Kołobrzegu.

Z tej okazji przypominamy unikatowe wydawnictwo monograficzne „Herbert w listach - autoportret wieloraki”, wydanej przez Narodowe Centrum Kultury.

Jarosław Banaś rozmawiał na ten temat z prof. Wojciechem Kudybą, znawcą twórczości Zbigniewa Herberta i redaktorem naukowym tomu.

Posłuchajmy jaki obraz poety przedstawiony jest na podstawie jego listów.

W czerwcu na rynku księgarskim pojawiła się proza Rafała Wojasińskiego „Tefil” i natychmiast została zauważona przez krytykę, by po miesiącu przynieść autorowi Nagrodę m. st. Warszawy.

O wyjątkowości tej prozy mówił na naszej antenie, zaraz po premierze, redaktor Rzeczpospolitej Marcin Kube. Dziś zapraszamy na rozmowę z autorem Rafałem Wojasińskim.

Rafał Wojasiński urodził się w 1974 roku, jest prozaikiem i dramatopisarzem. Jest autorem książek m. in. „Złodzieja ryb” i „Starej” oraz dramatów „Długie życie”, „Siostry” i „Dziad Kalina”, a także wielu słuchowisk dla Teatru Polskiego Radia.

Jest członkiem warszawskiego oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Pełni funkcję szefa działu prozy w „Kwartalniku Literackim Wyspa”. Był wielokrotnie nominowany i nagradzany za publikacje i realizacje teatralne. Laureat Nagrody Literackiej im. Marka Nowakowskiego oraz Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej. Zawodowo jest związany z Bielańskim Centrum Edukacji Kulturalnej - pełni funkcję dyrektora tej instytucji.

W warszawskim wydawnictwie Nisza ukazały się dwie książki Rafała Wojasińskiego: w 2018 roku zbiór prozy „Olanda” oraz w tym roku powieść „Tefil”.

W poruszającej rozmowie pisarz mówi o idei prozy „Tefil” a także uzasadnia swój literacki światopogląd.

O artystyczne widzenie rozpadającego się świata, które być może początkowo przygnębia, jednak ostatecznie optymistycznie zachęca do poznania sensu, pytał pisarza Jarosław Banaś.

Zespół Kroke gra muzykę definiowaną jako muzyka świata, ale sami muzycy mówią o niej, że „to po prostu jest Kroke”. Magiczne trio w tym roku obchodzi 30-lecie swojego istnienia. Świętowanie rozpoczęli w Szwecji, gdzie w przerwie między koncertami z muzykami Tomaszem Lato (Kontrabas), Tomaszem Kukurbą (Altówka, wokalizy) i Jerzym Bawołem (Akordeon) rozmawiał Jarosław Banaś.

W projekcie NCK „Norwid / OD. NOWA”  udział wzięli wybitni artyści, indywidualności polskiej sceny muzycznej: Józef Skrzek i SBB, Renata Przemyk, Gaba Kulka, Baasch, Tomasz Makowiecki, Kacperczyk, Joanna Duda Trio i Hanna Łubieńska, Kuba Więcek, EABS i Apostolis Anthimos, Kuba Stankiewicz i Jacek Kotlarski oraz Miłosz Wośko (kierownik muzyczny przedsięwzięcia) z zespołem.

Płyta koncertowa jest właśnie świeżo po premierze a z odpowiedzialną za realizację projektu Ewą Zbroją, kierownikiem Działu Edukacji Kulturalnej i Joanną Bancerowską Rzecznikiem Prasowym NCK rozmawiał Jarosław Banaś

Obserwujemy popularność muzyki klasycznej w tym muzyki współczesnej w internecie, popularnością cieszą się głównie młodzi  kompozytorzy. Jednak muzyka współczesna nie jest obecna w codziennej przestrzeni publicznej - od wspomnienia festiwalu "Warszawska Jesień" rozpoczynamy spotkanie z współzałożycielem, wiodącego w Polsce Wydawnictwa Muzycznego Dux - Lechem Tołwińskim. W rozmowie także niszach i kompresji dźwięków - rozmowa ilustrowana jest fragmentami utworów współczesnego kompozytora Mateusza Ryczka. 

20 sierpnia 2022 r. o godzinie 17.00 rozpocznie się pierwsza część XXIII
„Herbertiady”, czyli Ogólnopolskiego Przeglądu Twórczości Zbigniewa Herberta
w Kołobrzegu.

Otworzy go emisja archiwalnego wywiadu udzielonego Rafałowi Janowi
Porzezińskiemu i Monice Białek przez siostrę Zbigniewa Herberta – Panią Halinę
Herbert – Żebrowską, która była wieloletnim przyjacielem „Herbertiady”.
W artystycznej odsłonie „Herbertiady” widzowie zobaczą premierowy spektakl
muzyczny w wykonaniu artystów Teatru Muzycznego im. Danuty Banuszkowej
w Gdynipt. „Co mówi nam Pan Cogito”. Spektaklw reżyserii Bernarda Szyca jest
próbą odpowiedzi na pytanie,

co chciałby powiedzieć nam dzisiaj Pan Cogito

z reżyserem rozmawia Jarosław Banaś

Miłość w czasie zagłady. Historia z krakowskiego getta, to prawdziwa historia uczucia, które zrodziło się w krakowskim getcie.

Oswald Bousko, wicekomendant Schutzpolizei, który odwraca się od faszyzmu, i Rebeka Steinert-Aspis, Polka żydowskiego pochodzenia, wdowa z dwójką dzieci. W czasie pierwszej akcji wysiedlenia z getta w czerwcu 1942 roku Bousko, dokonując cudów, próbuje ratować Rebekę i jej dzieci. Na drodze staje mu przyjaciel, oficer SS, który za wszelką cenę stara się pokrzyżować mu plany.

Miłość pomiędzy Oswaldem i Rebeką jest niemożliwa, zakazana… Ale z drugiej strony, czy istnieje coś potężniejszego?

Wszystkie postacie powieści są prawdziwe lub inspirowane prawdziwymi. Oswald Bousko pośmiertnie odznaczony został medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata Instytutu Yad Vashem. W powieść pojawia się również Tadeusz Pankiewicz, który ratował ludzi z getta i otrzymał to wyróżnienie za życia. Tą poruszającą opowieść spisał z dociekliwością Dominik Rettinger – polski scenarzysta, reżyser filmowy i pisarz który w początkach swej kariery ma epizod koszaliński.

Dominik W. Rettinger (ur. w 1953 r. w Szczecinie) – scenarzysta, reżyser filmowy i pisarz. Ukończył kulturoznawstwo na Uniwersytecie Wrocławskim i Państwową Wyższą Szkołę Filmową, Telewizyjną i Teatralną w Łodzi. Współautor i reżyser filmu fabularnego Gra w ślepca, zatrzymanego w 1986 r. przez cenzurę. Autor scenariuszy wielu seriali telewizyjnych, m.in. większości odcinków Elity (reż. Agnieszka Holland), spektakli telewizyjnych o słynnym kurierze Janie Karskim i o agentce brytyjskiego wywiadu Krystynie Skarbek (Wojna i miłość). Opublikował książki: Jonatan – Czas przepowiedni, Brainman, Elita, Klasa oraz Wiara i tron. W wydawnictwie Świat Książki ukazała się jego powieść Sekret Elizy. Auschwitz – płatna miłość.

PAWEŁ RUSZKOWSKI (ur. 1994) – wokalista, instrumentalista, kompozytor i aranżer.

Absolwent studiów magisterskich na kierunku Jazz i muzyka estradowa w klasie dr Anny Domżalskiej w Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku.

Kojarzony głównie z solową działalnością w nurcie poezji śpiewanej – jest jednocześnie muzykiem otwartym na wszelkie inspiracje i eksperymenty, pasjonującym się sztuką aranżacji i współpracującym z wieloma artystami.

Komponując najchętniej czerpie z dorobku muzyki jazzowej, amerykańskiego i brytyjskiego folku oraz muzyki klasycznej, a tekstowo – inspiruje się szczególnie słowem poetyckim.

Ma na swoim koncie kilkadziesiąt kompozycji do wierszy polskich poetów. Pierwsze z nich tworzył w wieku 16 lat. Wybrane utwory z lat 2010-2013 do słów L. Staffa, A. Zagajewskiego, B. Leśmiana, E. Stachury i A. Osieckiej znalazły się na jego debiutanckiej solowej płycie zatytułowanej „Ars poetica” (2016).

W kwietniu 2017 wydał swój drugi album pt. „Kamiszczi” – zawierający kilkanaście unikatowych piosenek poetyckich w języku kaszubskim, w opracowaniach na jazzowo-folkowy kwintet.

Artysta był ostatnio z recitalem w Chmielnie z okazji  51. konkursu recytatorskiego w języku kaszubskim „Rodnô Mòwa” i tam też udzielił wywiadu o swoim śpiewaniu w języku kaszubskim. Jarosław Banaś Polskie Radio Koszalin. 2022. 

Filharmonia im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie posiada największe audytorium mieszczące 1143 słuchaczy. Od 2017 roku współprowadzona jest przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

W mijającym sezonie koncertów w szczecińskiej filharmonii wysłuchało 40 tysięcy melomanów.

Na podsumowanie sezonu wykonana zostanie prawdopodobnie po raz pierwszy w naszym województwie Symfonia Morska Ralpha Williamsa. - Filharmonia kończy dziś oficjalnie sezon symfoniczny, jednak koncerty będą odbywać się do końca miesiąca, a już w środę rusza Festiwal Słyszę Dobre Dźwięki - powiedziała dyrektorka Dorota Serwa.

Ralph Vaughan Williams - Sea Symphony

Wykonawcy: Orkiestra Symfoniczna Filharmonii w Szczecinie, Chór Akademii Morskiej w Szczecinie, Pomerania Singers, Emma Bell - sopran, Andrew Foster-Williams - baryton, Rune Bergmann - dyrygent.

Czy można powiedzieć, że Koszalin położony jest w historycznym centrum Kaszub i jaka jest świadomość na ten temat, oraz jaka rolę w odgrywa w tak postawionym pytaniu Góra Chełmska? Także o tym, jak kształtowała się polskość na ziemiach środkowego pomorza i jak powstawał Koszalin. Rozmówcy Jarosława Banasia weszli na wieżę widokowa na górze Chełmskiej popatrzyli na geograficzne położenie Koszalina, ale także na historyczny jej wymiar, kiedy to ta góra był pusta a puszcze pokrywały tereny wokół niej.

w reportażu występują: miłośnik historii, autor przewodników po naszym regionie Wacław Nowicki i Henryk Schütz, prezes koszalińskiego oddziału Zrzeszenia Kaszubsko - Pomorskiego.

„Koszalin historycznym centrum Kaszub” - Jarosław Banaś

W reportażu wykorzystane zostały fragmenty Kaszubskiego Te Deum Adama Diesnera w unikatowym nagraniu Chóru i Orkiestry Discantus - dyrygent Sławomir Bronk.

Niedaleko Kartuz, między jeziorami Białe i Kłodno, położona jest miejscowość Chmielno. Początki osadnictwa datowane są między VII a IX wiekiem. Mieszkańcy do dziś z pieczołowitością zachowują kaszubskie rzemiosło. O niektórych kultywowanych dziedzinach, jak garncarstwie, wyrobie tabaki czy instrumentów kaszubskich mówią bohaterowie reportażu Jarosława Banasia pod tytułem „W mateczniku Kaszub - Chmielno”. W reportażu występują:

• Tadeusz Makowski z Pracowni Instrumentów Kaszubskich w Chmielnie,
• Stanisław Klimowicz, przewodniczący Rady Gminy Chmielno, prezes Zarządu Lokalnej Grupy Rybackiej „Kaszuby”,
• Aleksandra Gołąbek, Galeria „Kaszubski Róg”,
• Rafał Necel, Karol Necel i Wioletta Dąbrowska z Pracowni Ceramiki Kaszubskiej,
• Michał Melibruda, wójt Gminy Chmielno.

W reportażu wykorzystane zostały fragmenty nagrań Kaszubskiego Zespołu Pieśni i Tańca „Chmielanie” w opracowaniu i pod kierownictwem Witolda Tredera.

Mówiąc Kaszuby, myślimy Kościerzyna, Kartuzy, Chmielno, Łeba, lasy, jeziora, wybrzeże gdańskie, oczywiście nieodmiennie przypominamy sobie haft kaszubski, śledzia po kaszubsku, skoczne melodie, na diabelskie skrzypce. Z dużą dozą prawdopodobieństwa możemy przypuszczać, że nie myślicie o podszczecińskim Stargardzie, papieżu Grzegorzu IX, księciu Bogusławie, księciu Warcisławie, współczesnym Szczecinie, Białogardzie i rzece Parsęta. Zapraszamy na podróż historyczną, którą do współczesności przywołają jazzowe opracowania melodii kaszubskich.

„Historia Kaszub mniej znana” - Jarosław Banaś

W reportażu występują:

• Dr hab. Paweł Gutt, kierownik Oddziału I - materiałów wytworzonych do 1945 r w  Archiwum Państwowym w Szczecinie,
• Ryszard Stoltmann Prezes Zrzeszenia Kaszubsko - Pomorskiego Oddziału w Szczecinie,
• Agnieszka Gnat-Leśniańska kustosz w Książnicy Pomorskiej im. Stanisława Staszica w Szczecinie,
• Piotr Okrzyński kierownik zespołu „Solid Blue”.

Tekst bulli papieża Grzegorza IX w języku łacińskim czyta ks Paweł Kowalski, natomiast tekst bulli papieża Grzegorza IX w języku polskim czyta Jacek Daszkiewicz.

Wykorzystano fragmenty koncertu: Martyny Szczepaniak „Czinda, czinda, czinda do, szczecynsko kapea gro jazz po kaszebsku”.

Wykorzystano fragm. utworu: Chwałã, tczã i ùwielbienié, kompozytor: Adam Diesner, dzieło: „Kaszubskie Te Deum”, Chór i Orkiestra Discantus, dyrygent Sławomir Bronk. Premiera Polskie Radio Koszalin. 

Joanna Laprus napisała książkę o ziołach i słowiańskich boginiach. Autorka pochodzi Gór Świętokrzyskich. Zbierania ziół nauczył ją dziadek z Podlasia.  O swojej etnobotanicznej pasji opowie w rozmowie z Jarosławem Banasiem.

„Słowiańskie Boginie ziół” - to tytuł książki Joanny Laprus. Recenzenci piszą o niej: „słowiański zielnik, jakiego do tej pory nie było! Poznaj magiczną moc ziół i ich patronek. Na początku były Trzy Boginie. Ta, która stwarza. Ta, która nagradza. I ta, która niszczy. Biała, czerwona i czarna. Biała (dziewczyna) przynosi światło. Jest początkiem i nowym życiem. Czerwona (matka) to kreacja i pełnia. I czarna (starucha), która spycha nas w mrok, byśmy następnie mogły się odrodzić. Na początku były Trzy. A tak naprawdę Jedna. Trójbogini wpisana w Koło Życia. Słowiańskie Boginie Ziół to nie tylko historia trzech Bogiń: Dziewanny - Bogini wiosny i życia, Mokosz - Bogini Matki i Matki Ziemi oraz Marzanny - Bogini zimy i śmierci”.

Każdej z Bogiń były poświęcone szczególne zioła z wyjątkowymi właściwościami.

Dlaczego nasięźrzał był zwany miłośnicą, dziewanna - dziwoszką, a bylica zielem zapomnienia? Co dziurawiec miał wspólnego z boginkami, a jarzębina z rusałkami? W książce każda ze słowiańskich bogiń została w wyjątkowy sposób sportretowana przez Martę Jamróg - artystkę z Jasielskiej Pracowni Ikon.

„Słownik na Fali”: o znaczeniu języka ojczystego. Czy pamiętacie, że w Polsce nauka języka rosyjskiego była obowiązkowa? Dlaczego, i jaki miało to wpływ na życie Polaków. Dalsza część rozmowy o znaczeniu języka narodowego. „Słownik na fali” redagują dr Sebastian Żurowski, adiunkt w Katedrze Teorii Języka, Instytutu Językoznawstwa UMK i Jarosław Banaś z Polskiego Radia Koszalin. 

„Bocian” i „wiosna” to tematy rozmowy w najnowszym wydaniu „Słownika na Fali”. Redagują: dr Sebastian Żurowski, adiunkt w Katedrze Teorii Języka, Instytutu Językoznawstwa UMK i Jarosław Banaś z Polskiego Radia Koszalin.

Od czasu światowej premiery rock opery „Jesus Christ Superstar” minęło prawie 51 lat. Mimo to „wędruje” ona po scenach całego świata. Ma także, choć opóźnione z powodu istniejącej w latach 70. cenzury, tradycje wykonawcze w Polsce.

Wykonanie dzieła mimo upływu lat nadal wywołuje zainteresowanie i żywe dyskusje. Na naszej antenie rozmawiali o nim:

• Jacek Mikołajczyk, reżyser, tłumacz, teatrolog. Związany od 2017 roku, z teatrem Syrena,
• dr Małgorzata Sokalska, adiunkt w Katedrze Komparatystyki Literackiej Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego,
• dr Sebastian Żurowski, adiunkt w Katedrze Teorii Języka, Instytutu Językoznawstwa UMK.

Ilustrację muzyczną stanowią fragmenty koncertu z 2018 roku „Jesus Christ Superstar Live in NBC” dla amerykańskiego musicalowego programu telewizyjnego, który był transmitowany na żywo w NBC 1 kwietnia 2018 roku w Niedzielę Wielkanocną i retransmitowany dwa lata później w Niedzielę Wielkanocną.

Producentami wykonawczymi byli m.in. Craig Zadan, Neil Meron, Andrew Lloyd Webber, Tim Rice i Marc Platt. Było to wystawienie wzorowane na premierze z 1970 roku.

W Polsce mimo licznych wystawień, nie mamy jak do tej pory zadowalającego technicznie zapisu ścieżki dźwiękowej widowiska. W  części końcowej reportażu usłyszymy wykonanie utworu „Jezu, jestem tutaj!” nagranego przez Studio Accantus w 2018 roku.

jb/rz / Polskie Radio Koszalin

Russkij wojennyj korabl, idi na...

Ostre słowa na wojnie. "Słownik na Fali" redagują: Jarosław Banaś i językoznawca z UM w Toruniu dr Sebastian Żurowski.